Kehf Suresi

Makaleyi PDF formatında kaydet



Kehf suresi (Arapça: سورة الکهف), Kuran'ı Kerim’in diğer sureleri gibi faziletlere ve birçok nitelik ve özelliklere haizdir. Bu yücelik ve faziletler Peygamberden (s. a. a) ve İmamlardan (a. s) nakledilen birçok rivayette beyan edilmiştir.


Genel Bakış

[Düzenle]

Bu surenin içermiş olduğu öğreti ve konular şunlardır: Hamd ve sena ile başlar ve tevhit, iman ve salih amel ile biter. Bu surenin birçok ayeti mebde (yaratılış) ve mead konularını açıklıyor ve cennetteki nimetleri müjdeliyor ve cehennemdeki azaptan da korkutuyor. Bu surenin cazip konulardan bir diğeri de, bu surede yer alan üç kıssanın var olmasıdır. Bu kıssalar; Ashab-ı Kehf kıssası, Musa (a.s) ve Hızır (a.s) kıssası, Zülkarneyn destanıdır.

Kehf Suresinin Fazileti Hakkında

[Düzenle]

Kehf suresi Kur’an-ı Kerim’in diğer sureleri gibi birçok faziletlere ve birçok nitelik ve özelliklere haizdir. Bu yücelik ve faziletler peygamberden (s. a. a.) ve İmamlardan (a. s.) nakledilen birçok rivayetlerde beyan edilmiştir. Bu konum da surenin içermiş olduğu öğretilerin ve konuların önemliliğinden kaynaklandığı açıktır. Bu kısacık makalede masumların (s. a.) bu surenin değeri, konumu ve kıraat edilmesinin değeri hakkında var olan rivayetlerden bazılarına örnek teşkil etsin diye işaret edeceğiz.
Peygamber (s. a. a.) kendi dostlarına şöyle buyuruyor: “Nazil olduğunda kendisiyle birlikte yetmiş bin melek nazil olan, yüceliği gökyüzünü ve yeryüzünü dolduracak kadar değerli olan sureyi size tanıtmamı istiyor musunuz”? Onlar cevaben evet ya Resulullah dediler: Peygamber (s. a. a) şöyle buyurdu: “Bu özelliklere haiz olan sure Kehf suresidir. Her kim bu sureyi Cuma günlerinde okursa bir sonraki Cuma’ya kadar Allah onun günahlarını affeder”.
Başka bir hadiste peygamberden şöyle nakledilmiştir: “Her kim bu sürenin başından on ayet ezberlerse deccal ona dilini uzatamaz. Ve her kim surenin tümünü okursa cennete girecektir”.
İmam Sadık’tan (a.s) da şöyle nakledilmiştir: “Her kim her Cuma akşamı Kehf suresini okursa dünyadan şehit olarak gidecek ve şehitler safında yer alacaktır”.,

Kehf Suresinin Muhtevası

[Düzenle]

Bu surenin içermiş olduğu öğreti ve konular şunlardır: Hamd ve sena, tevhit, iman ve salıh amel. Biz burada bu surenin içermiş olduğu konuları başlıklar şeklinde açıklamaya çalışacağız.
Bu surenin içeriği diğer Mekki sureler gibi çoğunlukla mebde (yaratılış) , mead konularını beyan eder, cennetin nimetlerini müjdeler ve cehennem azabından korkutur.

← Ashab-ı Kehf


Bu sure, o dönemde zor durumda bulunan Müslümanların misalini anlatarak gelecek nesiller için de hem ders olması hem de teselli vermek için çok önemli bir konuya işaret ediyor. O konuda şudur: sayı bakımından az olan grup ne kadar az olur ise olsun zahiri olarak güçlü ve sayı bakımın fazla olanlara karşı teslim olmamalıdır. Ashab-ı Kehf gibi küçük bir grup, kendi hesaplarını sapkınlığa düşmüş ve şirke bulaşmış olan çevrelerden ayırmaları ve aleyhlerine kıyam etmeleri gerekmektedir. Eğer güçleri var ise onlara karşı mücadele etmeleri gerekir ama eğer güçleri yoksa hicret etmelidirler.

← İman ve Servet


Hakeza bu surenin anlatmış olduğu kıssalardan bir diğeri servet bakımından tamamen bir diğerinden farklı ve zıt olan iki kişinin destanıdır. Onlardan birisi çok servet sahibi ama imansız diğeri ise fakir ama imanlıydı. Ama fakir olan bu kişi kesinlikle servetli olan kişiye karşı imanından vaz geçmedi ve izzetinden ödün vermedi. Gücü yettiği kadar ona nasihat etti ve onu irşat etmeye çalıştı. Sonuç itibariyle de ondan beri olduğunu ilan etti ve neticede kendisi galip geldi.

← Hz. Musa ve Hızır (a.s)


Bu surenin bir diğer kısmı ise Hazreti Musa ve Hazreti Hızır kısasıyla alakalıdır. (Elbette Hızır’ın ismi gelmemiştir). Musa’nın zahiri olarak tiksindirici olan işlere karşı takındığı tavra işaret eder. Onun zahiren anlaşılmaz ama batını maslahat dolu olan işlere karşı sabır ve direniş gösteremedi. Ama hazreti Hızır’ın vermiş olduğu açıklamalardan sonra konuların derinliğini anladı ve rahatsızlıklarından pişman oldu ve kararsızlığını kenara itti.

← Zülkarneyn


Bu sure, başka bir bölümünde Zülkarneyn olayını anlatıyor. Onun evrenin doğusunu ve batısını dolaştığını dile getiriyor. Bu yolculukta farklı kültürlere sahip olan farklı kavimlerle karşılaştığını beyan ediyor. Sonuç itibariyle bir grup insanın yardımıyla Ye'cüc ve Me'cüc'ün hilelerine karşı koydu ve geçitlerine demirlerle bir set çekerek tıkadı, onların başka yerlere nüfuz etmelerini önledi.
Bu surenin calip ve kayda değer bir diğer noktası da bu surede üç kıssanın yer almış olmasıdır: Birisi; Ashabi kehf, ikincisi; Hz. Musa (a. s.) ve Hz. Hızır’ın (a. s.) kıssası, Üçüncüsü; Zülkarneyn destanıdır.
Dikkate şayandır ki Kuran'ı Kerim’de zikredilen diğer kıssalar Kuran’ın birkaç yerinde tekrar edilmiştir. Fakat bu üç kıssa ise Kuran’ın başka surelerinde zikredilmemiştir.
Elbette sadece Enbiya suresinin 96. Ayetinde Ye'cüc ve Me'cüc meselesine Zülkarneyn’in ismi zikredilmeden işaret edilmiştir. İşte bu özellik bu sureyi diğer surelerden ayıran diğer özelliktir.

Dipnot

[Düzenle]
 
1. Arusi Huveyzi, Abd Ali b. Cuma, Tefsir-i Nuru's-Sakaleyn, Kum, 1415, c. 3, s. 241.    
2. Arusi Huveyzi, Abd Ali b. Cuma, Tefsir-i Nuru's-Sakaleyn, Kum, 1415, c. 3, s. 241.    
3. Hur Amuli, Vesailu’ş-Şia, Kum, Muesese-i Alulbeyt, 1409, c. 7, s. 410.    
4. Tefsir-i Nuru's-Sakaleyn, c. 3, s. 241- 242.    
5. Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Nümune, c. 12, s. 336-338, Daru'l-Kutubi'l-İslamiye.    
6. Tefsir-u Nuru's-Sakeyleyn, c. 3, s. 241 – 242.    
7. Tabersi, Mecmeul-Beyan, 1372, c. 6, s. 690 – 691.    


Kaynakça

[Düzenle]

30.01.2022 tarihinde İslamquest sitesi "Kehf Suresinin Muhtevası ve Fazileti" adlı makaleden yararlanılmıştır.    






جعبه ابزار