Cuma namazı

Makaleyi PDF formatında kaydet



Cuma namazı (Arapça: صلاة الجمعة) , Müslüman bir bireyin günlük vakit namazlarının dışında Cuma günü kılması gereken bir ibadet şeklidir. Kuran’ı Kerim’de, bu namaza özel bir önem verilmiş ve hatta bu isim de bir sure de nazil olmuştur.


Cuma Namazı Nedir

[Düzenle]

Cuma namazı diğer günlük namazlar gibi cuma günü öğlen vakti belirli şartlar altında kılınır. Fazileti hakkında Kuran’ı Kerim'de bu isimle bir surenin var olması yeterlidir. Bu surede açıkça müminler Cuma namazına davet edilmiştir. Bu emir şu ayette gelmiştir: “Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman, hemen Allah'ın zikrine koşun ve alışverişi bırakın. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır. ”
[1] Cuma, 9.    
Bütün müfessirlerin ortak görüşü bu ayette maksat Cuma namazıdır.

Rivayetlerde Cuma Namazı Fazileti

[Düzenle]

Ayrıca rivayette de şöyle geçer; Cuma namazı insan bedenine Cehennem ateşini haram eder, kıyamet azaplarını hafifletir ve amellerde işlenen suçlara kalem çekilmesini sağlar. Hac yapmaya gücü yetmeyen Müslüman için Cuma namazı, Hac sevabına eştir. Yine başka bir rivayette Cuma namazını terk eden sert bir şekilde kınanmıştır. Öyle ki üç hafta boyunca Cuma namazını terk eden münafık olarak tabir edilmiştir.
İmam Mehdi’nin (a. f) gaybet döneminde Cuma namazı seçilme hakkı olan ama öğle namazından daha faziletli bir namazdır. Cuma namazını kılan insana öğle namazını kılmak vacip değildir. Fakat sünnet ihtiyat, öğle namazını da eda etmesidir.

Cuma Namazının Kılınış Şekli

[Düzenle]

Cuma namazının vacip olan iki hutbesi ve iki rekât namazı bulunmaktadır.

← Birinci Hutbe


İlk hutbede Allah’a hamdü sena etmek vaciptir. Elbette bu hamd ve sena hangi sözle olursa olsun hamdı ilahi sayılırsa söylemek caizdir. Sünnet ihtiyatta göre lafzı celale olan “Allah” zikredilmelidir. Farz ihtiyat ise hamttan sonra senayı ilahi yerine getirilmesi ve İslam Peygamberine (s. a. a) selam gönderilmesidir. Bu hutbede insanları ilahi takvaya davet etmek ve Kuran’dan kısa bir sure okumak farzdır.

← İkinci Hutbe


İkinci hutbede daha önce zikredildiği üzere hamt ve senayı ilahi yerine getirmek ve İslam Peygamberine (s. a. a) selam göndermek farzdır. Farz ihtiyat bu hutbede de insanlar takvaya davet edilmeli ve kısa bir sure okunmalıdır. Üzerinde vurgulanan sünnet ihtiyat ise ikinci hutbede İslam Peygamberinden (s. a. a) sonra Masum İmamlara (a. s) da selam gönderilmesi ve müminler için bağışlanma dilemektir. Evla olan bu hutbelerde Müminlerin Emiri Ali (a. s) ve diğer masum İmamlardan bizlere ulaşan hutbeler okumaktır.

← Namaza Geçiş


Hutbelerin tamamlanmasından sonra Cuma namazı kılınır. Cuma namazı sabah namazı gibi iki rekattır yalnızca birkaç farklılık taşımaktadır aşağıda bunlar açıklanacaktır.
Cuma namazında ihtiyat Fatiha’nın ve surenin sesli okunmasıdır.
İlk rekâtta Fatiha suresinden sonra Cuma suresini, ikinci rekâtta ise Fatiha’dan sonra Munafikun suresini okumak sünnettir.
Cuma namazında iki kunut sünnettir. Bu kunutların ilki ilk rekâtta rükuya gitmeden önce ikincisi ise ikinci rekâtta rükudan sonradır. Her iki kunutta da farz namazlarda okunan dualar okunur. Cuma namazı kunutunda hatta diğer namazların kunutunda evla olan kurtuluş istemektir.
İmam Sadık’tan (a. s) şöyle nakledilir: “Cuma namazının ilk kunutunda surelerin kıraatinden sonra kunutta şöyle söyle: “La İlahe İllallah ul-Helim ul-Kerim…. ”

Cuma Namazının Şartları

[Düzenle]

İlk şart: Cuma namazı cemaatle kılınır; ferdi olarak gerçekleştirmek sahih değildir.
İkinci şart: Cuma namazının kılınabilmesi için [[|cemaat imamı]] da dahil olmak üzere en az beş kişi olmalıdır. Daha az olursa Cuma namazı kılınamaz.
Üçüncü şart: Cuma namazı kılınan iki mekan arası en az bir fersah mesafe olmalıdır.
Aşağıda konuya vakıflığın artması için kısaca bazı bilgiler verilmiştir.

Cuma Namazının Vakti

[Düzenle]

Güneşin doruğa ulaştığı zaman Cuma namazının ilk vaktidir.

Cuma Namazında Sünnet Olan Şeyler

[Düzenle]

Cuma namazı imamının şunları yapması sünnettir:
1. Hutbelerde yüzünü halka dönmesi
2. Ortama hâkim olarak, açık ve etkili konuşma yapması
3. Günlük namazlarını vaktinde kılması
4. İlahi emirleri hatta sünnetleri yerine getirmede hevesli ve istekli olması
5. İlahi yasakları hatta mekruhları terk etmesi
6. Şüpheli şeylerden kaçınması
7. Nefesinin insanlar üzerinde etkili olması için boş konuşmalardan uzak durması
8. Yaz kış namaz kılarken sarık takması
9. Namaz kılarken aba giyinmesi
10. Hutbeleri okurken asaya, kılıca veya benzeri bir gerece yaslanması
11. Cemaatiyle karşılaştığında selam vermesi
12. Hutbelerden önce Müezzin ezan okurken oturması

Cuma Namazında Mekruh Olan Şeyler

[Düzenle]

Cuma namazı imamına ve cemaate hutbe sırasında mekruh olan şeyler
1. Hatip hutbe okurken hutbe dışında bir söz söylemekten çekinmelidir.
2. Hutbeyi dinleyen cemaat hutbeler okunurken konuşmamalı, ihtiyaten hutbeleri dikkatle dinlemeli ve hatibin verdiğini öğütlere teveccüh etmelidir.
[5] Taklit mercilerin bu konudaki görüşlerine vakıf olmak için: Tevzih’ul-Mesail (el’Mehşi lil’İmam Humeyni) , c. 1, s. 843-880


Dipnot

[Düzenle]
 
1. Cuma, 9.    
2. Nuri, Muhaddis, Müstedrek'ul Vesail, c. 6, s. 41-42    
3. Nevadir Ravendi, tercüme Sadıki Erdistani, s. 129    
4. Emali, Şeyh Saduk, tercüme Kumrei, c. 1, s. 573    
5. Taklit mercilerin bu konudaki görüşlerine vakıf olmak için: Tevzih’ul-Mesail (el’Mehşi lil’İmam Humeyni) , c. 1, s. 843-880


Kaynakça

[Düzenle]

İslamquest sitesi "Cuma Namazı" makalesinden yararlanılmıştır.    






جعبه ابزار