Oruç Çeşitleri
Makaleyi PDF formatında kaydet
Oruç (Arapça: الصوم) ,
Allah’a yakınlaşmak amacıyla, gündüz
iftar edilen şeylerden kaçınmaya denir. Ayrıca oruç,
teklifi hüküm olmasından dolayı birkaç kısma ayrılır ve
fıkıh ilminde kendine ait bir babı vardır.
[Düzenle]
Teklifi hüküm olarak oruç
farz,
müstehap,
haram ve
mekruh unvanında dört kısma ayrılır.
[Düzenle]
Farz olan oruçlar şunlardır:
Ramazan ayı orucu; Ramazan ayının kazası olan oruç;
kefaret orucu;
itikafın üçüncü günü orucu;
adak,
ahit ve
yemin orucu; bir zorunlu
akit veya farz oruca dönüşen benzeri şeyler ve büyük oğulun tutması gereken, baba ve annenin tutmadığı oruçlar.
[Düzenle]
Müstehap oruç, üç kısımdır:
Şöyle ki orucun bizzat kendisi tercih edilen ve Allah’ın sevdiği bir eylemdir. Yılın tüm günlerinde (belirli günler hariç) tutulan oruç gibi…
Yağmur talebi amacıyla tutulan oruç
Her ayın üç günü tutulan oruç (
meşhur görüşe göre ayın ilk ve son Perşembe günü ve ayın ikinci on gününün ilk Çarşamba günü orucu); her ayın on üç, on dört ve on beşinci gün tutulan oruç (
Eyyam’ul-Beyza); meşhur görüşe göre
Hz. Muhammed’in (s. a. a) doğduğu gün (
Rebiülevvel ayının on yedisi);
Gadir’i Hum bayramı (
Zilhicce ayının on sekizi);
Bi’set günü (
Recep ayının yirmi yedisi);
Dahvu’l-Arz günü (
Zilkade ayının yirmi beşi);
Arefe günü (Zilhicce ayının dokuzu); her Perşembe ve
Cuma günü veya sadece Cuma günü; Zilhicce ayının ilk günü; Recep ve
Şaban aylarının tamamı;
Muharrem ayının birinci, üçüncü ve yedinci günü; Zilkade ayının yirmi dokuzu;
Şevval ayının dördü ve dokuzuncu günü arası ve
Cemaziyelevvel ayının ortasında tutulan oruç.
[Düzenle]
Haram olan oruçlar şunlardır:
Ramazan ve
Kurban bayramı günü;
Mina’da bulunan
hacılar için teşrik günleri tutulan oruç; Ramazan ayı mı yoksa Şaban ayının sonu mu olduğu bilinmeyen günde Ramazan ayı niyetiyle tutulan oruç;
susma orucu;
visal orucu; şükür niyetiyle günah bir adak üzere tutulan oruç; eşinin izni olmadan veya yasaklamasına rağmen bir kadının tuttuğu müstehap oruç; hasta kimsenin ve orucun kendisine zararı (güvenilir uzman tarafından beyan edilen) olduğunu bilen kişinin tuttuğu oruç; yolculuk esnasında tutulan farz oruç; kölenin, sahibinin izni olmadan veya hakkını eda etmeden tuttuğu müstehap oruç.
[Düzenle]
İbadi bir amelde kerahetten maksat,
sevabının az olduğu ya da daha üstün veya tercih edilen başka bir amel varken yapılan bir ameldir. Örneğin:
Aşura günü tutulan oruç; Arefe günü, takat olarak dua etmeye mani olacak oruç; misafirin, ev sahibinin izni olmadan tuttuğu oruç; bazılarına göre çocuğun babasının izni olmadan tuttuğu oruç; yemeğe davet edilen kimsenin tuttuğu müstehap oruç ve yine bazılarına göre yolculukta tutulan müstehap oruç (
Medine’de bir hacetin karşılanması karşılığında tutulan üç gün oruç hariç).
[Düzenle]
[Düzenle]
Ferheng’i Fıkh'ı Mutabık Mezheb’i Ehli Beyt, c. 4, s. 164-166.