ravi
Makaleyi PDF formatında kaydet
Ravi hadis,
tefsir,
kelam,
usul ve
fıkıh ilminde kullanılan ve
masumlardan (a. s) hadis nakleden kimselere verilen addır. Bu ilimlerin yanı sıra
Diraye İlmi’nde kavramsal olarak işlenip mana edilmiştir.
[Düzenle]
Ravi sözlükte
rivayet eden ve bir sözü, haberi veya olayı başkasından aktaran kimseye denir.
Muhaddislere göre ravi, hadisi
senet silsilesi ile birlikte bir masumdan (a. s) nakleden kimsedir.
Keşşaf’i İstilahat’il Funun kitabında şöyle geçer:
“Muhaddislerin nezdinde ravi, hadisi senediyle birlikte nakleden kimsedir. ”
[Düzenle]
Diraye İlmi alimleri, bir raviden
haber’i vahid naklinin kabul edilebilmesi için şu şartları sıralamışlardır.
Buna göre, ravi
Müslüman olmalıdır ve
kafir bir kimsenin rivayet kabul edilemez.
[Düzenle]
Buna göre,
deli ve
mecnun kimsenin nakli kabul değildir.
[Düzenle]
Birçok fakihin zikrettiği bu şarta göre, her ne kadar
meşhurun görüşüne göre
mümeyyiz (iyiyi kötüden ayırt edebilen) olsa dahi
baliğ olmayan kimsenin nakli kabul edilemez.
[Düzenle]
Burada
imanın manası
on iki imam Şiası olmasıdır.
Buna göre
muhaliflerin ve
İmamiyye Şiası olmayan
Şii fırkaların rivayetine amel etmek
caiz değildir. Bu şart,
fakihlerden bir gurup kimsenin ön gördüğü şarttır.
Bunun karşısında ise bazıları demişlerdir ki: Muhaliflerin, Masum İmamdan (a. s) naklettiği rivayete uymak caizdir. Şu şartla ki
Şii ashaptan, bu rivayetin aksinde veya tersinde bir rivayet olmasın yahut o meselede, nakledilenin aksine bilinen bir
fetva ya da
hüküm var olmasın. Ayrıca ravi diğer şartları da taşırsa o rivayete amel etmek caizdir.
Ravide
adalet sıfatının şart olması meşhura nispet edilen bir koşuldur.
Bunun karşısında, bir gurup adaleti şart bilmemiş ve demişlerdir ki: Ravinin
güvenilirliği yani hadis naklinde
itimat edilebilmesi, o naklin kabulü için yeterlidir. Birçok
müteahir (son dönem) fakih de bu görüşü kabul etmişlerdir.
Zabit’ten maksat öğrenim ve akılda tutma gücünün unutma ve yanlışa düşme durumuna galebe etmesidir. Bu nedenle nakilde genel anlamda unutkanlığa ve yanlışlığa maruz kalan ravinin haberi kabul edilmez.
Belirtilen şarta göre ravi, hadisin kaydedilip nakledilmesinde yanlışlığa, hataya ve
tahrife duçar olmaması için hadisi hıfzedebilen, akıllı ve
gafletten uzak kimsel olmalıdır. Ayrıca hadisi naklederken manada içerik bozukluğuna yol açan şeylere de agah olmalı ve dikkat etmelidir.
[Düzenle]
Haber’i Vahid, ravinin taşıdığı iman, güvenilirlik vb. sıfatlara binaen dört kısma ayrılır:
Sahih,
hasen,
muvassak ve
zayıf. Bunlar hadisin temel kısımları sayılırlar.
[Düzenle]
[Düzenle]
Ferhangname’i Usul’i Fıkıh, Merkez’i İttilaat ve Medarik’i İslami s. 509, «Ravi» makalesinden alıntıdır. Ferheng’i Fıkh'ı Mutabık Mezheb’i Ehli Beyt, c. 4, s. 35-36.