müçtehit
Makaleyi PDF formatında kaydet
Müçtehit (Arapça: المجتهد) ,
İslam dünyasında özellikle
Şia mezhebinde önemli bir yeri olan kavramlardandır.
[Düzenle]
Müçtehit,
muteber kaynaklardan (
deliller,
usul ve [[|kanunlar]])
şer’i hükümleri ortaya çıkarmak ve belirlenmesini sağlamak için çeşitli İslami ilimleri öğrenip gerekli şartları edinen (ve bu ilimler onda
meleke haline gelen) kimseye verilen isimdir.
[Düzenle]
Kavanin’ul-Usul kitabının sahibi merhum
Mirza Kummi’ye göre müçtehit, iki manada kullanılır:
1-
Alim manasında: Bu kavram
mukallit ve avam kelimesinin karşılığında kullanılır ve bu manaya göre müçtehide
Ahbarî Alim de denir.
2-
Usulî alim: Bu manada müçtehit hem
içtihat gücüne sahiptir hem de hükümleri
istinbat etme (çıkarım) gücüne sahiptir. Bu kavram, ahbarî kavramının karşısında yer alır ve ahbarî alimi kapsamaz.
[Düzenle]
Rivayetlerde “Müçtehit” unvanı yer almamıştır. Ancak bunun yerine alim,
fakih,
hakim ve hükümleri bilen (tanıyan) sözcükleri geçmiştir. Ayrıca
fetva verebilme, hüküm verebilme (hakimlik) vs. unvanlar da bu kavrama yüklenmiştir.
[Düzenle]
[Düzenle]
Ferhengname’i Usul’i Fıkh, Merkez’i İttilaat ve Medarik’i İslami, s. 696 «Müçtehit» makalesinden alıntıdır.
