Ravi

Makaleyi PDF formatında kaydet



Ravi hadis, tefsir, kelam, usul ve fıkıh ilminde kullanılan ve masumlardan (a. s) hadis nakleden kimselere verilen addır. Bu ilimlerin yanı sıra Diraye İlmi’nde kavramsal olarak işlenip mana edilmiştir.


Tanımı

[Düzenle]

Ravi sözlükte rivayet eden ve bir sözü, haberi veya olayı başkasından aktaran kimseye denir.
Muhaddislere göre ravi, hadisi senet silsilesi ile birlikte bir masumdan (a. s) nakleden kimsedir.
Keşşaf’i İstilahat’il Funun kitabında şöyle geçer:
“Muhaddislerin nezdinde ravi, hadisi senediyle birlikte nakleden kimsedir. ”

Ravi’den Haber’i Vahid’in Kabul Şartı

[Düzenle]

Diraye İlmi alimleri, bir raviden haber’i vahid naklinin kabul edilebilmesi için şu şartları sıralamışlardır.

← İslam


Buna göre, ravi Müslüman olmalıdır ve kafir bir kimsenin rivayet kabul edilemez.

Akıl

[Düzenle]

Buna göre, deli ve mecnun kimsenin nakli kabul değildir.

Büluğ

[Düzenle]

Birçok fakihin zikrettiği bu şarta göre, her ne kadar meşhurun görüşüne göre mümeyyiz (iyiyi kötüden ayırt edebilen) olsa dahi baliğ olmayan kimsenin nakli kabul edilemez.

İman

[Düzenle]

Burada imanın manası on iki imam Şiası olmasıdır.
Buna göre muhaliflerin ve İmamiyye Şiası olmayan Şii fırkaların rivayetine amel etmek caiz değildir. Bu şart, fakihlerden bir gurup kimsenin ön gördüğü şarttır.
Bunun karşısında ise bazıları demişlerdir ki: Muhaliflerin, Masum İmamdan (a. s) naklettiği rivayete uymak caizdir. Şu şartla ki Şii ashaptan, bu rivayetin aksinde veya tersinde bir rivayet olmasın yahut o meselede, nakledilenin aksine bilinen bir fetva ya da hüküm var olmasın. Ayrıca ravi diğer şartları da taşırsa o rivayete amel etmek caizdir.

← Adalet


Ravide adalet sıfatının şart olması meşhura nispet edilen bir koşuldur.
Bunun karşısında, bir gurup adaleti şart bilmemiş ve demişlerdir ki: Ravinin güvenilirliği yani hadis naklinde itimat edilebilmesi, o naklin kabulü için yeterlidir. Birçok müteahir (son dönem) fakih de bu görüşü kabul etmişlerdir.

← Zabit (Güçlü Zihin Sahibi) Olması


Zabit’ten maksat öğrenim ve akılda tutma gücünün unutma ve yanlışa düşme durumuna galebe etmesidir. Bu nedenle nakilde genel anlamda unutkanlığa ve yanlışlığa maruz kalan ravinin haberi kabul edilmez.
Belirtilen şarta göre ravi, hadisin kaydedilip nakledilmesinde yanlışlığa, hataya ve tahrife duçar olmaması için hadisi hıfzedebilen, akıllı ve gafletten uzak kimsel olmalıdır. Ayrıca hadisi naklederken manada içerik bozukluğuna yol açan şeylere de agah olmalı ve dikkat etmelidir.

Ravi’nin Durumuna Göre Haber’i Vahid Kısımları

[Düzenle]

Haber’i Vahid, ravinin taşıdığı iman, güvenilirlik vb. sıfatlara binaen dört kısma ayrılır: Sahih, hasen, muvassak ve zayıf. Bunlar hadisin temel kısımları sayılırlar.

Dipnot

[Düzenle]
 
1. Keşşaf’i İstilahat’il-Funun vel-Ulum, Muhammed Ali b. Ali Tehanevi, c. 1, s. 37.    
2. Keşşaf’i İstilahat’il-Funun vel-Ulum, Muhammed Ali b. Ali Tehanevi, c. 1, s. 875.    
3. Hasan b. Zeynuddin, Mealim’ud-Din ve Melaz’ul-Müctehidin, s. 203.    
4. lib.eshia.ir/94378/1/80 Mikyas’ul-Hidayet, Ali Ekber Gaffari, s. 79-83.    


Kaynakça

[Düzenle]

Ferhangname’i Usul’i Fıkıh, Merkez’i İttilaat ve Medarik’i İslami s. 509, «Ravi» makalesinden alıntıdır.    
Ferheng’i Fıkh'ı Mutabık Mezheb’i Ehli Beyt, c. 4, s. 35-36.    






جعبه ابزار