Sarallah

Makaleyi PDF formatında kaydet


Sarallah (Arapça: ثار الله) , Hz. Hüseyin (a. s) için kullanılan bir lakaptır. Ayrıca daha öncesinde Hz. Ali (a. s) için de kullanılmıştır. Hz. Hüseyin’in (a. s) , Kerbela’da gerçekleştirdiği kıyam ve İslam dininin bekası için gösterdiği direniş ve fedakarlık ve bunun yanı sıra Yezit ordusu tarafından mübarek bedeninin çok şiddetli yaralanması ve akan kanından ötürü bu lakap kendisine verilmiştir.


Sarallah Lakabı

[Düzenle]

Her şeyden önce belirtmek gerekir ki, bu lakap İmam Ali (a. s) ve İmam Hüseyin (a. s) olmak üzere iki masum imamın lakabıdır. İmam Hüseyin’in (a. s) ziyaretinde şöyle bir cümle vardır: Selam sana ey Allah’ın kanı ve Allah’ın kanının oğlu!
[1] Kuleyni, Muhammed b. Yakup, el-Kafi, c. 4, s. 576.    


Sarallah’ın Manası

[Düzenle]

Sarallah’ın manası hakkında iki ihtimal vardır:

← İntikam Almak


Lügatte “el-Sar” kanı talep etmek yani intikam almak demektir. Buna göre Sarallah, Allah’ın Onun kanının velisi ve intikam alıcısı olan kimseye denir.
Belirtmek gerekir ki, ‘Hüseyin’in kanının intikamını almak’ anlamına gelen ‘Ya Lesarati’l-Hüseyin’ şiarı Tevvabin ve Muhtar’ın kıyamının şiarıydı.
[2] Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu’l-Envar, c. 45, s. 333.    
[3] Keremî, Ali, Der Sug-i Emir-i Azad, Guyaterin, Tarih-i Kerbela, s. 385.
Yine İmam Mehdi’nin (a. f) zuhuruna kadar Onun (a. s) mezarının başında olan meleklerin de şiarıdır.
[4] Şeyh Saduk, el-Emali, s. 192, el-Meclisi’s Sabi’ ve’l-İşrun.    
[5] Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu'l Envar, c. 44, s. 286    
Kıyam edeceği zaman İmam Mehdi’nin (a. f)
[6] Kummi, Şeyh Abbas, Münteha’l Amal, c. 1, s. 542.
[7] Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu'l Envar, c. 44, s. 218    
ve şehadet aşığı ashabının şiarları da budur.
[8] Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu'l Envar, c. 52, s. 308    

Yukarıda Sarallah için söylenen mana, alimlerin çoğunun kabul ettiği manadır.
[9] Nasır, Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c. 4, s. 229    
Buna göre ‘Sarallah’ın anlamı şudur: ‘Ey kanının diyeti Allah’a ait olan kimse, O’dur kanının diyetini alacak olan; zira sen bir aileye ait değilsin ki kanının diyetini o ailenin reisi alsın veya bir kabileye ait değilsin ki o kabilenin reisi senin diyetini alsın. Sen insanlığa aitsin, sen varlık alemine, sen Cenab-ı Hakk’a aitsin, öyleyse diyetini Onun alması gerekir. Ve sen Allah yolunda şehit olan Ali. b. Ebu Talip’in oğlusun, Onun da diyetini Allah’ın alması gerekir. ’

← Allah’ın Kanı


Allame Meclisi’nin (r. a) sözünden “el-Sar” kelimesinin kan ve intikam manasına geldiği anlaşılmaktadır.
[10] Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu'l Envar, c. 101, s. 151    
Lisanu’l-Arap kitabında da aynı şey yazılıdır: ‘el-Sar, kanı talep etmek (intikam almak) demektir. Kan manasına geldiği de söylenmiştir. ’
[11] İbn Manzur, Muhammed b. Mekarim, Lisanu’l-Arap, c. 4, s. 97.    
Buna göre Hüseyin (a. s) Allah’ın kanıdır denebilir.

←← Allah’ın Kanı Tabirinin Yorumu


Peki böyle bir mana kabul görür mü? Yani Allah madde midir ki kanı olsun? Allah’ın hakkında böyle bir şey düşünmek doğru mudur?
Bu konuda Yedullah (Allah’ın eli) vb. gibi kelimeler İslami literatürde kinaye veya mecaz olarak kullanılmaktadır.
[12] Nasır, Mekarim Şirazi, c. 4, s. 229.    
[13] Kıraati, Tefsir-i Nur, c. 2, s. 443    
Mesela Ali (a. s) “yedullahtır” denildiği zaman bu Allah’ın cisim olduğu, insan gibi elinin olduğu ve Allah’ın elinin Hz. Ali’nin (a. s) olduğu manasında değil, Ali (a. s) , ilahi kudretin kendisinde tecelli ettiği kimse manasındadır.

Sarallah Hakkındaki İhtimaller

[Düzenle]

Buna göre İmam Hüseyin’e (a. s) ‘Sarallah’ lakabının verilmesi hakkında aşağıdaki ihtimallerden biri söz konusu olabilir:
1- Sar’ın ‘Allah’a izafe olması (maledilmesi) teşrifiyyedir. Yani bu kan, en şerif varlık olan Allah’a izafe olmuş ki şerafet elde etsin ve bu kanın şerif bir kan olduğu bilinsin. Çünkü Allah yolunda döküldüğü için Allah’a aittir. Nitekim ‘Allah’ın Devesi’
[14] Hud, 64.    
ayetinde deve veya ‘Beytullah’ kelimesinde ve ‘Senin evinin yanında’
[15] İbrahim, 37.    
ayetindeki beyt (ev) kelimesi Allah’a ve ikinci tekil zamire şerafet elde etmek için izafe olmuştur.
[16] Hüseyni Şirazi, Seyyid Muhammed, Takribu’l Kur’an İle’l Ezhan, c. 2, s. 200

2- Kamil insan, kemal derecelerinde farz kurblara
[17] İnsanı Allah’a yakın eden şey ya kullara farz etmediği ama kulların Allah’a yakınlaşmak için kendilerine gerekli gördükleri ve yaptıkları nafilelerdir. Yahut Allah’ın kulların farz ettiği ve kulların da emre itaat için yerine getirdikleri yine mukarrebler manasına gelen farzlardır.
ulaştığı için ‘Yedullah’ (Allah’ın eli) , Lisanullah (Allah’ın dili) ve ‘Sarallah’ (Allah’ın kanı) olur. Yani Allah bir şey yapmak istediği zaman onun eliyle yapar, konuşmak istediği zaman onun diliyle konuşur ve dinine hayat vermek istiyorsa onun kanını kullanır.
İmam Ali (a. s) ve İmam Hüseyin (a. s) ‘Sarallah’tırlar. Çünkü onların yere dökülen kanları dine hayat vermiştir.

Netice

[Düzenle]

Kısacası dini kaynaklarımızda ‘Sarallah’ lakabı İmam Hüseyin (a. s) için kullanılmıştır. Bize göre birinci mana doğrudur, ancak ikinci mana da ‘Sarallah’ lakabı için doğrudur.
Bu görüşte, O yüce İmamın (a. s) Allah’ın kanı olmasının nedeni, kanının dine yeni bir hayat kazandırdığı ve Allah’ın adını ihya ettiği içindir. Çünkü Allah gittikçe unutuluyor, ibadetler adet haline geliyordu.
İşte bu yüzden ‘el-İslam Nebeviyyu’l Hüdus Hüseyniyyu’l Beka’ (İslam’ı Peygamber getirdi, Hüseyin devam ettirdi) denmiştir. İnsanın yaşamını sürdürebilmesi için kana ihtiyacı vardır ve kanın damarlarda akması yaşamın sembolüdür. Kan damarda akmazsa insan ölür. İslam’ın yaşaması için de aynı şekilde damarlarında kanın akması gerekir. Bir gün o kan İslam’ın bedeninden çıkarsa onun ölümü kesindir. Geriye kalan sadece ruhsuz ve cansız bir cesettir.
[18] Terhan, Kasım, İmam Hüseyin’in (a. s) Kişiliğine ve Kıyamına İrfani, Felsefi ve Kelami Bakış, s. 91-104, İntişarat-ı Çelçerağ, 1. Baskı, 1388 h. ş


Dipnot

[Düzenle]
 
1. ↑ Kuleyni, Muhammed b. Yakup, el-Kafi, c. 4, s. 576.    
2. ↑ Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu’l-Envar, c. 45, s. 333.    
3. ↑ Keremî, Ali, Der Sug-i Emir-i Azad, Guyaterin, Tarih-i Kerbela, s. 385.
4. ↑ Şeyh Saduk, el-Emali, s. 192, el-Meclisi’s Sabi’ ve’l-İşrun.    
5. ↑ Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu'l Envar, c. 44, s. 286    
6. ↑ Kummi, Şeyh Abbas, Münteha’l Amal, c. 1, s. 542.
7. ↑ Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu'l Envar, c. 44, s. 218    
8. ↑ Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu'l Envar, c. 52, s. 308    
9. ↑ Nasır, Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c. 4, s. 229    
10. ↑ Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu'l Envar, c. 101, s. 151    
11. ↑ İbn Manzur, Muhammed b. Mekarim, Lisanu’l-Arap, c. 4, s. 97.    
12. ↑ Nasır, Mekarim Şirazi, c. 4, s. 229.    
13. ↑ Kıraati, Tefsir-i Nur, c. 2, s. 443    
14. ↑ Hud, 64.    
15. ↑ İbrahim, 37.    
16. ↑ Hüseyni Şirazi, Seyyid Muhammed, Takribu’l Kur’an İle’l Ezhan, c. 2, s. 200
17. ↑ İnsanı Allah’a yakın eden şey ya kullara farz etmediği ama kulların Allah’a yakınlaşmak için kendilerine gerekli gördükleri ve yaptıkları nafilelerdir. Yahut Allah’ın kulların farz ettiği ve kulların da emre itaat için yerine getirdikleri yine mukarrebler manasına gelen farzlardır.
18. ↑ Terhan, Kasım, İmam Hüseyin’in (a. s) Kişiliğine ve Kıyamına İrfani, Felsefi ve Kelami Bakış, s. 91-104, İntişarat-ı Çelçerağ, 1. Baskı, 1388 h. ş


Kaynakça

[Düzenle]

İslamquest sitesi "İmam Hüseyin'in Sarallah Lakabı" makalesinden yararlanılmıştır.    


Bu sayfadaki kategoriler : İmam Hüseyin ve Aşura | İmam Hüseyin'in Lakapları | İmamların Lakapları | İslam Tarihi | Kerbela Kıyamı
جعبه ابزار