Hidayet ve İzlal Ayetleri
Makaleyi PDF formatında kaydet
Hidayet ve izlal ayetleri (Arapça: آیات الهدایة و الاضلال) , tekvini ve teşrii anlamda insanların
hidayetine yahut
dalalete yönelmesine işaret eden
ayetlerdir.
[Düzenle]
Hidayet ve izlal ayetleri, insanın
tekvini hidayeti ve
teşrii hidayeti ve aynı zamanda dalalete sapmalarına değinen ve beyan eden ayetlerdir.
Kuran’da Hidayet ve Dalalet
Kuran’ı Kerim’de “hidayet” kavramı türemiş kelimelerle birlikte 305 defa ve “dalalet” kavramı ise yine türemiş kelimelerle birlikte 213 defa kullanılmıştır.
[Düzenle]
Kuran’da hidayet kelimesi birçok ayette kullanılmasına rağmen temelde iki mana taşır:
1. Tekvini Hidayet
2-Teşrii Hidayet
Tekvini hidayetten maksat
Allah'ın varlıklara yerleştirdiği
akıl, anlayış,
düşünce,
vicdan ve
içgüdü ile onları yaratılış sistemi altında özel ve hesaplı bir kanuna göre yaşam ve işlerini planlama ve yönetme gibi alanlarda belirli yollara hidayet etmesidir. Örneğin:
قَالَ رَبُّنَا الَّذِي أَعْطَى كُلَّ شَيْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَى
Dedi ki: "Bizim
Rabbimiz, her şeye
yaratılışını veren, sonra onu hidayete erdirendir. "
Teşrii hidayet ise Allah’ın
peygamberler ve [[|semavi kitaplar]] aracılığıyla insanları eğitmesi, öğretmesi ve onların gelişim ve kemali için ortam hazırlamasıdır. Örneğin:
وَاَمَّا ثَمُودُ فَهَدَيْنَاهُمْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمٰى عَلَى الْهُدٰى
Semud kavmine gelince, onlara doğru yolu gösterdik ama körlüğü doğru yolu görmeye tercih ettiler.
[Düzenle]
Dalalet ve izlal terim olarak
tevfik (başarı) nimetinin alınması ve insanın kendi başına bırakılmasıdır. Bunun neticesinde de yolunu kaybetmesi ve hidayet yolunda başıboş kalmasıdır.
Kuran’da dalalet ve izlal terimleri doğru yahut yanlış yolu seçmeye zorlama manasına gelmez. Aksine Kuran’ın açıkça beyan ettiği birçok ayete göre hidayet yani saadete ulaşma araçlarını oluşturma ve dalalet ise bu müsait zemini -hiçbir zorlama ve cebr olmadan- ortadan kaldırma manasına gelir.
[Düzenle]
Sebeplerin (araçların) hazırlanması olarak tanımlanan tevfik ve bu araçları ortadan kaldırmak manasına gelen tevfikin kalkması tamamen insanın eylem ve fiillerinin neticesinde gerçekleşir.
[Düzenle]
[Düzenle]
Ferhengname’i Ulum’i Kurani, “Hidayet ve İzlal Ayetleri” makalesinden alınmıştır.