Ebubekir b. Hasan Mücteba

Makaleyi PDF formatında kaydet


Ebubekir b. Hasan Mücteba (Arapça: ابوبکر بن حسن مجتبی) , Kerbela şehitlerinden biri olup İmam Hasan’ın (a. s) oğullarından biridir.


Ebubekir’in Ailesi

[Düzenle]

Meşhur görüşe göre adı Ebubekir’dir. Ancak onun için Abdullah veya Abdullah el-Ekber ismini de yazmışlardır.
[1] Ali b. Muhammed Alevi, el-Mecdi fi Ensab’it-Talibin, 19.    
[2] Cevad Şubber, Edeb’ul-Lutf ev Şuera’ul-Hüseyin (a. s) , c. 1, s. 162.    

Ebubekir’in babası, İmam Hasan (a. s) ve annesi bir cariye olan Ümmü Veled’dir.
[3] Muhammed Rıza Hüseyni Celali, Tesmiyet’u men Gutil, s. 150.    
[4] Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’i Taberi, c. 4, s. 359.    
Annesinin adı Nufeyle
[5] İbn Cevzi, Tezkiret’ul-Havas, s. 195.
, Ümmü İshak
[6] Muhammed b. Ali İbn Şehri Aşub, Menakib’i Âli Ebi Talip, c. 3, s. 192.    
ve ayrıca Remle
[7] Cevad Şubber,Edeb’ul-Lutf ev Şuera’ul-Hüseyin (a. s) , c. 1, s. 162.    
olarak da yazılmıştır. Bazılarına göre Ebubekir ve Kasım b. Hasan aynı annedendir.
[8] Ali b. Hüseyin İsfahani, Mekatil’ut-Talibiyyin, s. 92.    
[9] Şeyh Abbas Kummi, Nefes’ul-Mehmum, s. 295.
[10] Cevad Şubber, Edeb’ul-Lutf ev Şuera’ul-Hüseyin (a. s) , c. 1, s. 162    

Adı, Tarih’ul-Umem vel-Muluk kitabında Ebubekir b. El-Hüseyin olarak zikredilmiştir.
[11] Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’ul-Ümem vel-Muluk, c. 5, s. 448.    
Ancak burada bir yanlışın olduğu görülüyor. Zira burada maksat Ebubekir b. Hasan’dır ve Tarih’i Taberi’nin bir başka yerinde
[12] Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’ul-Ümem vel-Muluk, c. 5, s. 468.    
Ebubekir b. Hasan zikredilmiştir.
Bazı kaynaklara göre İmam Hüseyin (a. s) , kızını onunla evlendirmiştir.
[13] Muhammed b. Hasan Tusi, İ’lam’ul-Vera bi-A’lam’il-Huda, s. 418    
[14] Mus’ab b. Abdullah Zübeyri, Neseb’i Kureyş, s. 50.    
[15] Ali b. Muhammed Alevi, el-Mecdi fi Ensab’it-Talibin, s. 19.    


Ebubekir Kerbela’da

[Düzenle]

Ebubekir, amcası İmam Hüseyin (a. s) ile birlikte Medine’den Mekke’ye ve ardından Kerbela’ya geldi. Aşura günü de savaş meydanına çıktı ve yiğitçe savaştıktan sonra Abdullah Ukbe Ganevi’nin (Gani kabilesinden) attığı okla şehadete erişti. İmam Bakır (a. s) bir hadiste Ebubekir’in katilinin Ukbe Ganevi’nin olduğunu belirtmiştir.
[16] Bilazeri, Ensab’ul-Eşraf, c. 3, s. 406.    
[17] Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’i Taberi, c. 4, s. 359.    
[18] Şeyh Abbas Kummi, Nefes’ul-Mehmum, s. 295.
[19] Zebihullah Mahallati, Fersan’ul-Heyeca, c. 1, s. 29.    
Ancak bazı kaynaklar katilinin Hermele b. Kahil Esedi olduğunu yazmışlardır.
[20] Ebu’l-Hasan İbn Esir, el-Kamil’u fit-Tarih, c. 4, s. 92.    
Bu nedenle Bihar’ul-Envar kitabının sahibinin işaret ettiği gibi Abdullah b. Ukbe ve Hermele, Ebubekir’in şehadetinde pay sahipleriydi.
[21] Muhammed Bakır Meclisi, Bihar’ul-Envar, c. 45, s. 375.    

Ebu’l-Ferece İsfahani, Ebubekir b. Hasan’ın şehadetinin Kasım b. Hasan’ın şehadetinden önce olarak kaydetmiştir.
[22] Ali b. Hüseyin Ebu’l-Ferece İsfahani, Mekatil’ut-Talibin, s. 92.    
Fakat diğer bazı kaynaklar (Tarih’i Taberi, el-İrşad) , Kasım’dan sonra şehit olduğunu yazmışlardır.
[23] Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’i Taberi, c. 5, s. 465.    
[24] Ebu’l-Hasan İbn Esir, el-Kamil’u fit-Tarih, c. 4, s. 75.    
[25] Şeyh Müfit, el-İrşad, c. 2, s. 109.    
[26] Şeyh Abbas Kummi, Nefes’ul-Mehmum, s. 295.

Şair İbn Ebi Ukbe de şiirinde Ebubekir b. Hasan ismini zikretmiştir:
وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائِنا وَ فِی اسدٍ اخْری تُعَدُّ وَ تُذْكَرُ
[27] Bilazeri, Ensab’ul-Eşraf, c. 3, s. 406.    
[28] Şeyh Abbas Kummi, Nefes’ul-Mehmum, s. 295.
[29] Zebihullah Mahallati, Fersan’ul-Heyeca, c. 1, s. 29.    
[30] Ebu Hanife Dinveri, el-Ahbar’ut-Tival, s. 380.
[31] Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’ul-Ümem vel-Muluk, c. 5, s. 448.    

“Gani kabilesinde, bir damla kan bizdendir (ki intikamını almalıyız). Esed kabilesinde de bir kan (Ali Asgar’a işarettir) bizdendir ki unutmayacağız. ”

Nahiye Ziyaretnamesi’nde Ebubekir’in Adı

[Düzenle]

Nahiye’yi Mukaddese ziyaretnamesinde adı şu şekilde anılır:
السَّلامُ عَلی أَبِی بَكْرِ بْنِ الْحَسَن بْنِ عَلِىِّ الزَّكِىِّ الْوَلىِّ المَرْمِىِّ بالسَّهْمِ الرَّوِی لَعَنَ اللَّهُ قاتِلَهُ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عُقْبَةِ الغَنَوِىَّ
[32] Ebu Mihnef, Maktel’ul-Hüseyin (a. s) , s. 174.    

“Tertemiz, yardımcı ve ok yeyip şehit olan Ebubekir b. Hasan b. Ali’ye selam olsun. Allah, onun katili Abdullah b. Ukbe Ganevi’ye lanet etsin. ”

Muhtar’ın Ebubekir’in İntikamını Alması

[Düzenle]

Muhtar Sakafi kıyam ettiğinde ve Kufe’de hükümete eriştiğinde Abdullah Ganevi’yi aramaya koyuldu. Ancak onun Cezire
[33] Muhammed Hasan b. Muhammed Kazvini, Riyaz’uş-Şüheda ve Kunuz’uz-Saadet, s. 192.
bölgesine kaçtığını öğrendi. Muhtar da evinin yıkılmasını ve yerle bir edilmesini emretti.
[34] Gazi Numan, Şerh’ul-Ahbar, c. 3, s. 179.    


Dipnot

[Düzenle]
 
1. ↑ Ali b. Muhammed Alevi, el-Mecdi fi Ensab’it-Talibin, 19.    
2. ↑ Cevad Şubber, Edeb’ul-Lutf ev Şuera’ul-Hüseyin (a. s) , c. 1, s. 162.    
3. ↑ Muhammed Rıza Hüseyni Celali, Tesmiyet’u men Gutil, s. 150.    
4. ↑ Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’i Taberi, c. 4, s. 359.    
5. ↑ İbn Cevzi, Tezkiret’ul-Havas, s. 195.
6. ↑ Muhammed b. Ali İbn Şehri Aşub, Menakib’i Âli Ebi Talip, c. 3, s. 192.    
7. ↑ Cevad Şubber,Edeb’ul-Lutf ev Şuera’ul-Hüseyin (a. s) , c. 1, s. 162.    
8. ↑ Ali b. Hüseyin İsfahani, Mekatil’ut-Talibiyyin, s. 92.    
9. ↑ Şeyh Abbas Kummi, Nefes’ul-Mehmum, s. 295.
10. ↑ Cevad Şubber, Edeb’ul-Lutf ev Şuera’ul-Hüseyin (a. s) , c. 1, s. 162    
11. ↑ Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’ul-Ümem vel-Muluk, c. 5, s. 448.    
12. ↑ Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’ul-Ümem vel-Muluk, c. 5, s. 468.    
13. ↑ Muhammed b. Hasan Tusi, İ’lam’ul-Vera bi-A’lam’il-Huda, s. 418    
14. ↑ Mus’ab b. Abdullah Zübeyri, Neseb’i Kureyş, s. 50.    
15. ↑ Ali b. Muhammed Alevi, el-Mecdi fi Ensab’it-Talibin, s. 19.    
16. ↑ Bilazeri, Ensab’ul-Eşraf, c. 3, s. 406.    
17. ↑ Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’i Taberi, c. 4, s. 359.    
18. ↑ Şeyh Abbas Kummi, Nefes’ul-Mehmum, s. 295.
19. ↑ Zebihullah Mahallati, Fersan’ul-Heyeca, c. 1, s. 29.    
20. ↑ Ebu’l-Hasan İbn Esir, el-Kamil’u fit-Tarih, c. 4, s. 92.    
21. ↑ Muhammed Bakır Meclisi, Bihar’ul-Envar, c. 45, s. 375.    
22. ↑ Ali b. Hüseyin Ebu’l-Ferece İsfahani, Mekatil’ut-Talibin, s. 92.    
23. ↑ Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’i Taberi, c. 5, s. 465.    
24. ↑ Ebu’l-Hasan İbn Esir, el-Kamil’u fit-Tarih, c. 4, s. 75.    
25. ↑ Şeyh Müfit, el-İrşad, c. 2, s. 109.    
26. ↑ Şeyh Abbas Kummi, Nefes’ul-Mehmum, s. 295.
27. ↑ Bilazeri, Ensab’ul-Eşraf, c. 3, s. 406.    
28. ↑ Şeyh Abbas Kummi, Nefes’ul-Mehmum, s. 295.
29. ↑ Zebihullah Mahallati, Fersan’ul-Heyeca, c. 1, s. 29.    
30. ↑ Ebu Hanife Dinveri, el-Ahbar’ut-Tival, s. 380.
31. ↑ Muhammed b. Cerir Taberi, Tarih’ul-Ümem vel-Muluk, c. 5, s. 448.    
32. ↑ Ebu Mihnef, Maktel’ul-Hüseyin (a. s) , s. 174.    
33. ↑ Muhammed Hasan b. Muhammed Kazvini, Riyaz’uş-Şüheda ve Kunuz’uz-Saadet, s. 192.
34. ↑ Gazi Numan, Şerh’ul-Ahbar, c. 3, s. 179.    


Kaynakça

[Düzenle]

Komisyon, Pejuheşi Piramun’i Şuheda’yi Kerbela, s. 77-79.    
Mehdi Pişvaiî, Makteli Camii Seyyiduş-Şüheda, c. 1, s. 831


Bu sayfadaki kategoriler : Aşura | İmam Hasan (a.s) | İmam Hüseyin (a.s) Yarenleri | Kerbela | Kerbela Şehitleri
جعبه ابزار