Sehl b. Sa'd

Makaleyi PDF formatında kaydet



Sehl b. Sa’d (Arapça: سهل بن سعد) , Hz. Muhammed’in (s. a. a) ashabından olup asıl adı Ebu’l Abbas Sehl b. Sa’d b. Malik b. Hazreç b. Saide’dir. Aynı zamanda Kerbela’da gerçekleşen Aşura hadisesinin ravilerindendir.


Sehl’in Kimliği

[Düzenle]

Ebu’l Abbas Sehl b. Sa’d b. Malik b. Hazreç b. Saide’dir. Aynı zamanda Kerbela’da gerçekleşen Aşura hadisesinin ravilerindendir.
Şeyh Tusi, onun Peygamberin (s. a. a) ashabından olduğunu ve İmam Ali’nin (a. s) yarenlerinden olduğunu nakletmiştir. Sehl b. Sa’d, Beni Saide kabilesindendir ve asıl adının Hazn olduğu ve Allah Resulünün (s. a. a) onun adını Sehl koyduğu rivayet edilmiştir.
[3] Sakafi, İbrahim b. Muhammed, el-Garat, c. 1, s. 209


Peygambere Hizmetleri

[Düzenle]

Sehl, Allah Resulünün (s. a. a) vefatı zamanında 15 yaşındaydı ve Medine’de yaşıyordu. O, Peygamberin (s. a. a) iki biat döneminde de bulunmuş, iki kıbleye doğru namaz kılmış ve aynı zamanda Allah Resulünün (s. a. a) övgülerine mazhar olmuştur.
Sahabenin büyüklerinden sayılan Sehl, her zaman Peygamberin (s. a. a) yanında bulunmuş ve Nebevi hadislerden birçoğu Sehl ve benzeri kimselerden nakledilmiştir. Uzun bir hayatı olmuş ve bu nedenle halkın başvurduğu ve sorularına cevaplar aradığı kimselerden sayılmıştır.
[6] İbn Sa’d, Muhammed, Tabakatu’l Kübra, Tercüme: Mahmut Mehdevi Damagani, c. 2, s. 357.
Kız kardeşleri Naile ve Umre, Müslüman olan ve Allah Resulüne (s. a. a) Medine’de biat eden kimselerdi.
[7] İbn. Sa’d, Muhammed, Tabakatu’l Kübra, Tercüme Mahmut Mehdevi Damagani, c. 8, s. 379.


Hadis Ravisi

[Düzenle]

Sehl b. Sa’d Allah Resulünden (s. a. a) , İmam Ali’den (a. s) ve Hz. Fatıma’dan (s. a) hadisler nakletmiştir. Ebu Hureyre, Said b. el-Müseyyib, Ebu Hazm ve oğlu Abbas b. Sehl, ondan hadis nakletmişlerdir.
Oğlu Abbas, babası Sehl b. Sa’d’dan şöyle nakleder: Hz. Fatıma’ya (s. a) , İmamları sordum. Bana şöyle buyurdu: “Allah Resulü (s. a. a) , Ali (a. s) ve onun ardı sıra gelen on bir evladının isimlerini imam olarak saymıştı. ”
Sehl b. Sa’d, Gadir-i Hum olayının şahitlerindendi. Hayber gazvesinin, Gadir-i Hum olayının ve Allah Resulünün (s. a. a) , şu meşhur cümlesinin “Yarın sancağı öyle birine vereceğim ki Allah ve Resulünü sever, Allah ve Resulü de onu sever. O, zafere ulaşıncaya dek geri dönmeyecektir” ravisidir.

Sehl b. Sa’d ve Tebük Savaşı

[Düzenle]

Sehl, Tebük savaşına katılmıştı. Yaşının küçük olmasından ötürü odun toplama, ekmek için hamur yapma ve benzeri geri hizmetler yapmıştı. Kendisi şöyle der: “Ben, Tebük’te bulunanlardan küçüktüm ve onlara Kuran okuyordum”
[12] Muhammed b. Ömer, Tarih-i Cengha’yi Peyamber (s. a. a) , tercüme: Mahmut Mehdevi Damagani, s. 767


Kufe Yılları ve İmam Hüseyin

[Düzenle]

Sehl, hicri 61 yılında Kufe’deydi . İmam Hüseyin (a. s) , karşısında dizilen Kufelilere hutbe okurken ve onları eleştirirken Sehl’i şahit göstererek: “Eğer benim sözlerimi kabul etmiyorsanız Peygamberin (s. a. a) ashabından Cabir b. Abdullah Ensari, Zeyd b. Erkam ve Sehl b. Sa’d yaşıyorlar. Peygamberin (s. a. a) benim hakkımdaki sözlerini onlardan sorun!”
[14] Taberi, Muhammed b. Cureyr, Tarih-i Taberi, c. 7, s. 3024.

İmam Hüseyin’in (a. s) şehadetinden sonra, imamın ailesini ve yakınlarını Şam’a götürdüklerinde, Sehl de Şam’daydı ve esir kafilesini gördüğünde onların yanına gitti. İmam Hüseyin’in (a. s) kızının yanına gelerek bir şey isteyip istemediklerini sordu. Ona, imamın (a. s) mübarek başını biraz daha uzakta tutmalarını ve insanların Resulullah hanedanına daha az bakmalarını söyledi.

Sehl ve Haccac b. Yusuf

[Düzenle]

Sehl b. Sa’d, Hicri 74 yılı içerisinde bir gün Haccac b. Yusuf tarafından çağrıldı. Haccac, Sehl’i küçük düşürme peşindeydi. Bu nedenle üçüncü halife Osman b. Afvan’ı korumama bahanesiyle cezalandırdı ve boynuna mühür vurulmasını emretti. Bazı kaynaklar Sehl'in, İmam Ali (a. s) ve hanedanına bağlı olduğu için Haccac’ın ona eziyet ettiğini nakleder.
[16] Sakafi, İbrahim b. Muhammed, el-Garat, c. 1, s. 209.


← Ebu Turab Künyesi ve Sehl


Sehl, Medine’de yaşadığı dönemde Âl-i Mervan ailesinden biri o şehrin valisi olmuştu. Vali, Sehl’i huzuruna çağırdı ve Ali’ye (a. s) ait “Ebu Turab” künyesi ile alay etmeye başladı. Selh’den de İmam Ali’ye (a. s) hakaret etmesini istedi. Fakat o kabul etmedi ve İmam’ın (a. s) bu künye ile onur duyduğunu hatırlattı.
[17] İbn Batrik, Yahya b. Hasan, el-Umde, s. 449.

Ayrıca nakledilir ki bir gün Beni Ümeyye’den biri Sehl’den minbere çıkmasını ve Ebu Turab künyesini aşağılamasını istedi. Sehl b. Sa’d, onun cevabında şöyle dedi: Hz. Ali (a. s) , Ebu Turab künyesini diğer tüm lakaplarından daha fazla severdi. Şimdi ise Beni Ümeyye, bu sevilen künyeyle o imamı aşağılamak ve düşük göstermek istiyor. Ali (a. s) , İmam Ali (a.s) bu künyeyi Allah Resulünün (s. a. a) ona verdiği için severdi.
[18] Sakafi, İbrahim b. Muhammed, el-Garat, c. 1, s. 209.


Vefatı

[Düzenle]

Beni Ümeyye’den Velid b. Mugayre zamanında Allah Resulü (s. a. a) ashabından birkaç kişi dışında kimse kalmamıştı. Onlardan biri de Sehl b. Sa’d idi. O, Allah Resulünden (s. a. a) sonra hicri 90 yılına kadar yaşayan son sahabeydi. Ömrünün son yıllarında Medine’de ikamet ediyordu. Sehl, hicri 88 yahut 91 yılında 96 ya da 99 yaşındayken Medine’de vefat etti. Onun vefatı hakkında farklı nakiller de mevcuttur.

Dipnot

[Düzenle]
 
1. Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu’l Envar, c. 45, s. 127    
2. Tusi, Muhammed b. Hasan, Ricalu’t Tusi, s. 66    
3. Sakafi, İbrahim b. Muhammed, el-Garat, c. 1, s. 209
4. İbn Esir, Ebu’l Hasan, Esedu’l Gabe fi Marifeti’s-Sahabe, c. 2, s. 320.    
5. Şeyh Müfit, Muhammed b. Muhammed, el-Cemel, s. 51.    
6. İbn Sa’d, Muhammed, Tabakatu’l Kübra, Tercüme: Mahmut Mehdevi Damagani, c. 2, s. 357.
7. İbn. Sa’d, Muhammed, Tabakatu’l Kübra, Tercüme Mahmut Mehdevi Damagani, c. 8, s. 379.
8. İbn Esir, Ebu’l Hasan, el-Gabe fi Marifeti’s-Sahabe, c. 2, s. 320.    
9. Hazzaz Kummi, Ali b. Muhammed, Kifayetu’l Eser, s. 195.    
10. İbn Tavus, Seyyid Ali b. Musa, et-Taraif, c. 1, s. 140.    
11. İbn Tavus, Seyyid Ali b. Musa, et-Taraif, c. 1, s. 58.    
12. Muhammed b. Ömer, Tarih-i Cengha’yi Peyamber (s. a. a) , tercüme: Mahmut Mehdevi Damagani, s. 767
13. Şeyh Müfit, Muhammed b. Muhammed, el-İrşad, c. 2, s. 97.    
14. Taberi, Muhammed b. Cureyr, Tarih-i Taberi, c. 7, s. 3024.
15. Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu’l Envar, c. 45, s. 127.    
16. Sakafi, İbrahim b. Muhammed, el-Garat, c. 1, s. 209.
17. İbn Batrik, Yahya b. Hasan, el-Umde, s. 449.
18. Sakafi, İbrahim b. Muhammed, el-Garat, c. 1, s. 209.
19. İbn Esir, İzzettin Ali, el-Kamil’u Fi’t-Tarih, c. 4, s. 534.    
20. İbn Esir, Ebu’l Hasan, Esedu’l Gabe fi Marifeti’s-Sahabe, c. 2, s. 3320.    


Kaynakça

[Düzenle]

Pajoohe sitesi "Sehl b. Sa'd Saidi" adlı makaleden yararlanılmııştır.    






جعبه ابزار