Müslim b. Akîl

Makaleyi PDF formatında kaydet


Müslim b. Akîl (Arapça: مسلم بن عقیل) , Hz. Ali’nin (a. s) kardeşi Akîl b. Ebu Talip'in en büyük oğlu olup özellikle Şii dünyasında tarihi şahsiyetlerden sayılır ve çok önemli bir yere sahiptir.


Kısaca Müslim’in Kimliği

[Düzenle]

Müslim, Hz. Ali’nin (a. s) kardeşi olan Akîl’in en büyük evladıdır. Akil, aynı zamanda Ebu Talip’in (a. s) ikinci oğludur.
[1] Belazeri, Ahmed b. Yahya, Ensabu’l-Eşraf, c. 2, s. 77.    
Müslim’in değerli annesinin adı Aliyye'dir ve Akil’in Şam yolunda satın aldığı bir hizmetçiydi.
[2] Fazıl, Cevad, Tercüme-i Âli Ebu Talib, Tercüme-i Mekatilu’t-Talibin, c. 1, s. 52    
Değerli eşi ise müminlerin önderi Ali’nin (a. s) kızlarından “Rukayye” idi.
[3] Ebu’l-Ferec İsfahani, Mekatilu’t-Talibin, s. 86, Tercüme-i Mekatilu’t-Talibin, c. 1, s. 62    
Bu yüzden kendisi Hz. Ali’nin (a. s) damadı olma iftiharını taşıyordu. O, Allah Resulü (s. a. a) zamanında yaşamadı; zira şehadeti esnasında (h. 60) onun yaşı kırktan fazla değildi. Yani yüce İslam peygamberinin (s. a. a) vefat zamanından hicri 60. Yıla kadar elli yıl geçmişti
[4] Caferyan, Resul, Taammuli Dar Nehzet-ı Aşura, s. 164.
ve bu esas uyarınca kendisi Peygamberin (s. a. a) vefatından on yıl sonra doğmuştur.

Müslim’in Çocukları

[Düzenle]

Müslim v. Akîl’in evlatları şunlardır:
1 ve 2. “Rukayye”den doğan Abdullah ve Ali.
3. Annesi Beni Amir olan Müslim b. Müslim.
4. Annesi Ümmü Veled olan Abdullah.
5. Muhammed.
6. İbrahim.
Onun Muhammed ve İbrahim dışındaki tüm evlatları Kerbela coğrafyasında şehit oldular. Bu ikisi bir yıl zindanda yattıktan sonra firar ettiler. Fakat bir süre sonra yakalanıp Haris b. Ziyad adında bir zalimin eliyle şahadete erdiler.
[5] Belazeri, Ahmed b. Yahya, Ensabu’l-Eşraf, c. 2, s. 70-71    
[6] Necefi, Muhammed Cevad, Zındegani Hz. İmam Hüseyin (a. s) , s. 131.
Bu yüzden Hz. Müslim’in neslinden hiçbir çocuk kalmadı.
[7] Ebu’l-Ferec İsfahani, Mekatilu’t-Talibin, s. 86.
[8] Ferzendan-ı Ebu Talib, c. 1, s. 119.


Müslim ve İmamlar

[Düzenle]

Müslim b. Akîl (a. s) , üç imamın zaman ve dönemini görmüştür:

← İmam Ali (a. s) Dönemi


O, bu dönemde İmam Ali’nin (a. s) damadı olma iftiharına kavuştu ve “Rukayye” adındaki kızıyla evlendi. Bu vesileyle Hz. Ali’ye (a. s) daha yakın kimselerden oldu. Tarihçilerin naklettiği üzere müminlerin önderinin (a. s) hâkimiyeti döneminde (h. 36-40) İmam Ali (a. s) tarafından orduda bir takım askeri görevlere atanmıştı. Ez cümle Sıffin savaşında Hz. Ali (a. s) , ordusunun düzenini belirlerken İmam Hasan (a. s), İmam Hüseyin (a. s), Abdullah b. Cafer ve Müslim b. Akîl’i ordusunun sağ tarafında konuşlandırmıştır.
[9] Sayt-ı Havza, Adsız, Kamil, İbn. Esir’den naklen.


← İmam Hasan (a. s) Dönemi


Müslim, bu dönemde de Alevi tutum göstererek Ehlibeyt’in (a. s) safında yer aldı ve İmam Hasan’ın (a. s) en vefalı yarenlerinden ve özel sahabelerinden biri oldu.
[10] Sayt-ı Havza, Adsız, Kamil, İbn. Esir’den naklen


← İmam Hüseyin (a. s) Dönemi


Müslim b. Akîl, İmam Hüseyin’den (a. s) muhabbet ve himaye elini çekmedi, Kerbela hareketinin öncüsü olma iftiharına nail oldu ve Hüseyin kervanın ilk şehidi sayıldı. O, İmam Hüseyin’in (a. s) yolunda sekiz kardeşiyle birlikte canını feda etti.
[11] Sayt-ı Havza, Adsız, Kamil, İbn. Esir’den naklen.
[12] Mekatilu’t-Talibin, Tercüme-i Resuli.


Şehadeti

[Düzenle]

Müslim b. Akîl (a. s) , hicri 60 yılında Kufe’de Übeydullah b. Ziyad’ın emriyle idam edilerek şehit olmuştur.

← Müslim’in Kufe’ye Gidişi


İmam Hüseyin’in (a. s) , Yezid’in despot rejimine karşı duruşu ve biat etmeyişi İslam tarihinde önemli bir eşiğin gelişmesine neden oldu. Bu dönem içinde Hz. Hüseyin’in (a. s) kıyamı açısından ilk teşebbüsü, Kufe’den gelen mektupların doğruluğunu araştırmak, halktan biat almak ve ortamın durumunu müşahede altında tutmak amacıyla Müslim’i Kufe’ye yollamak oldu. Müslim, Mekke’den Medine’ye ve oradan da Irak’a hareket etti ve Kufe’de Muhtar’ın evinde konakladı. Müslim’in gelmesinden otuz beş gün sonra (h. 5 Şevval, 60. Yıl) yaklaşık on sekiz bin kişi kendisine biat etti.

← Übeydullah’ın Vali Olması


Bu, Kufe valisinin azledilmesi ve Übeydullah b. Ziyad’ın onun yerine atanmasıyla sonuçlandı. Übeydullah, tehdit ve teşvik ile kabile reislerini onun etrafından dağıttı. Müslim yalnız başına kaldı ve yalnız kaldığını anlayınca Übeydullah onu tutuklaması için bir birlik yolladı.

← Müslim’in Yakalanması ve Şehit Edilmesi


İş bu haldeyken Müslim (a. s) Tu’a adında bir kadının evine sığınmıştı. Übeydullah b. Ziyad’ın askerlerinin sesleri onun kulağına ulaşınca kendisini çarpışmaya hazırladı ve düşman birliklerine büyük zayiat verdi. Ancak, Müslim’de mücadele etmek için hiçbir gücü kalmadığından çaresiz olarak teslim oldu. Onu Übeydullah’ın yanına götürdüler ve o ikisi arasında geçen sert ve açık bir tartışmadan sonra kendisinin eliyle yaralanan bir şahıs tarafından boynunun vurulması gayesiyle Übeydullah onu sarayın üstüne çıkarmalarını emretti ve o şahıs da Übeydullah’ın emrine yerine getirdi.
[13] Caferyan, Resul, Taammuli Der Nihzet-ı Aşura, s. 165-171.


Müslim’in Faziletleri

[Düzenle]

Müslim b. Akîl, Ehlibeyt’e (a. s) ve İmamlara (a. s) saygı, sadakat ve vefanın yanı sıra kişisel anlamda da bazı üstün faziletlere sahipti.

← Ailevi Faziletler


Belirtildiği gibi o Ebu Talip (a. s) gibi bir şahsın yetiştirdiği bir kimsenin oğludur. Kendisi müminlerin önderinin (a. s) damadı olma iftiharını taşımaktadır. Bu ikisinin ise insan terbiyesi ve yetişmesindeki etkisi inkâr edilemez.

← Masumların (a. s) Sözlerinde Müslim


Allah Resulü (s. a. a) , Ali’ye (a. s) şöyle buyurdu: Onun (Akil) oğlu, senin oğlunun muhabbet yolunda öldürülecektir. Müminler ona ağlayacak melekler kendisine selam gönderecektir.
[14] Sayt-ı Havza, Adsız, Kamil, İbn. Esir’den naklen.
İmam Hüseyin (a. s) Kufelilere yolladığı mektupta şöyle yazmaktadır: Size kardeşim, amcaoğlum ve ehlibeytimden güvenilir bir şahsı yolluyorum.
[15] Deyneveri, el-İmamet ve’s-Siyaset, c. 2, s. 8.    
Masum imamın (a. s) bu sözünde Müslim için aşağıdakilerden ibaret olan birtakım iftiharlar vardır:

←← Kardeş


İmam Hüseyin (a. s) ona kardeş sıfatı vermektedir; oysaki kendisi onun nesep kardeşi değildi. Ancak çok vefakar olması nedeniyle İmam Hüseyin’in (a. s) kardeşi lakabını alma liyakatine erişti.

←← Emin


Eğer İmam Hüseyin (a. s) Müslim hakkında sadece bu bir cümleyi söyleseydi bile onun faziletini ispat etmek için yeterli olurdu.

←← Ehlibeyt’ten Sayılma


Bu söz tıpkı Allah Resulünün (s. a. a) Selman-i Farsi hakkında söylediği söz gibidir.

Müslim’in Ziyaretnamesi

[Düzenle]

Müslim b. Akîl’in ziyaretnamesinde birçok faziletlere işaret edilmiştir ve belki de en önemlisi şudur: ve O’na, Allah, Resulü, müminlerin önderi, Hasan ve Hüseyin’e (a. s) itaat eden ey Allah’ın salih kulu! Sana selam olsun.
[16] Kumi, Şeyh Abbas, Mefatihu’l-Cenan, s. 498.    
Allah’ım! Onun ruhunu, masumların ruhuyla haşret ve yolunu bereketli kıl.

Dipnot

[Düzenle]
 
1. ↑ Belazeri, Ahmed b. Yahya, Ensabu’l-Eşraf, c. 2, s. 77.    
2. ↑ Fazıl, Cevad, Tercüme-i Âli Ebu Talib, Tercüme-i Mekatilu’t-Talibin, c. 1, s. 52    
3. ↑ Ebu’l-Ferec İsfahani, Mekatilu’t-Talibin, s. 86, Tercüme-i Mekatilu’t-Talibin, c. 1, s. 62    
4. ↑ Caferyan, Resul, Taammuli Dar Nehzet-ı Aşura, s. 164.
5. ↑ Belazeri, Ahmed b. Yahya, Ensabu’l-Eşraf, c. 2, s. 70-71    
6. ↑ Necefi, Muhammed Cevad, Zındegani Hz. İmam Hüseyin (a. s) , s. 131.
7. ↑ Ebu’l-Ferec İsfahani, Mekatilu’t-Talibin, s. 86.
8. ↑ Ferzendan-ı Ebu Talib, c. 1, s. 119.
9. ↑ Sayt-ı Havza, Adsız, Kamil, İbn. Esir’den naklen.
10. ↑ Sayt-ı Havza, Adsız, Kamil, İbn. Esir’den naklen
11. ↑ Sayt-ı Havza, Adsız, Kamil, İbn. Esir’den naklen.
12. ↑ Mekatilu’t-Talibin, Tercüme-i Resuli.
13. ↑ Caferyan, Resul, Taammuli Der Nihzet-ı Aşura, s. 165-171.
14. ↑ Sayt-ı Havza, Adsız, Kamil, İbn. Esir’den naklen.
15. ↑ Deyneveri, el-İmamet ve’s-Siyaset, c. 2, s. 8.    
16. ↑ Kumi, Şeyh Abbas, Mefatihu’l-Cenan, s. 498.    


Kaynakça

[Düzenle]

İslamquest sitesi "Müslim b. Akil'in Hayatı" makalesinden yararlanılmıştır    


Bu sayfadaki kategoriler : Aşura Kıyamı | Ebu Talip Oğulları | İmam Hüseyin'in (a.s) Ashabı | Kerbela Kıyamı | Tarihi Şahsiyetler
جعبه ابزار