Kuran'ın Sünnetle Neshi

Makaleyi PDF formatında kaydet


Kuran’ın sünnetle neshi meselesi, Kuran’ı Kerim’de yer alan bazı hükümlerin sünnet vasıtasıyla hükmünün değiştirilmesi anlamında kullanılır. Kuran ayetlerinin yine kendi içindeki ayetlerle neshedilmesi konusu dışında sünnetin de Kuran ayetini neshedip edemeyeceği hususunda alimler arasında farklı görüşler vardır.


Neshin Tanımı

[Düzenle]

Nesh Arapçada “ن س خ” harflerinden meydana gelen ve sözlükte “onu izleyen bir şeyle bir şeyi kaldırmak”
[1] İsfahani, Ragıp, el-Müfredat fi Garib’il Kuran, s. 801    
manasını taşıyan bir kavramdır. Bu kavram Kuran’ı Kerim özelinde kullanıldığında ise “Kuran’daki bir hükmün onu takip eden bir başka hükümle kaldırılması”
[2] İsfahani, Ragıp, el-Müfredat fi Garib’il Kuran, s. 801    
olarak tanımlanmıştır.

Kuran’ın Sünnet İle Neshi

[Düzenle]

Kuran'ın neshedilmesi bir kaç şekilde düşünülebilir. Onların bazıları doğru, bazıları ise yanlıştır. Makalemizle ilgili olan kısımlardan biri Kuran'ın sünnetle neshedilmesidir. Bunun kendisi 'Hükmün neshi ve ayetin bekası'nın kısımlarından biri olup onun hakkında bahsedilmiştir. Şöyle ki Kuran'da şer'i hükmü olan bir ayet ve içeriğinin sünnetle neshedilebilir olmasıdır.

Nesh Çeşitleri

[Düzenle]

Böyle bir nesih birkaç şekilde düşünülebilir:
[3] Hoi, Seyyid Ebu'l-Kasım, el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s. 285    

1. Mütevatir sünnetle neshetmek.
[4] Lafzi, Manevi ve İcmali Hadisin Ölçüsü.

2. Masum İmamın (a. s) neshini keşfeden kesin icma ile neshetmek.
3. Haber'i Vahid ile neshetmek.

Nesh Hakkında Görüşler

[Düzenle]

Birinci ve ikinci şıkta gelen neshetme hakkında üç görüş var:
a) Kuran'ın ayetleri hiçbir şekilde sünnetle neshedilemezler.
[5] Necefi Humeyni, Muhammed Cevad, Tefsir-i Asan, c. 1, s. 241, İntişarat-ı İslamiyye, Tahran, 1. Baskı, 1398 h. k.
[6] Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan Fi-Tefsiri'l-Kur'an (Musevi Hemedani, Seyyid Muhammed Bakır'ın Farsça çevirisi) , c. 15, s. 14, Defter-i İntişarat-ı İslami, Kum, 5. Baskı, 1417 h. k
Şeyh Müfid, Şafiiler ve diğer bazı alimler bu görüşte olanların bazılarıdır.
[7] Tefsir-i Asan, c. 1, s. 241.
[8] Seyyid Murtaza, ez-Zaria, c. 1, s. 460, Danişgah-ı Tahran, 1376 h. ş.    
[9] Şeyh Tusi, el-Uddet, c. 2, s. 487, Çaphane-i Setare, Kum, 1417 h. k    

b) Kuran, mütevatir sünnet ve kesin icmayla neshedilir.
[10] ez-Zaria, c. 1, s. 460.    
[11] ez-Zaria, c. 1, s. 462.    
[12] el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s. 286.    
[13] Necmi, Haşimzade Herisi, Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s. 260    
Ve böyle bir neshetme gerçekleşmişse kabul edilir, yoksa edilmez.
[14] ez-Zaria, c. 1, s. 460.    
[15] el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s. 286    
[16] Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s. 260    
Bazılarına göre böyle bir neshetme asla gerçekleşmemiştir.
[17] Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s. 260.    

c) Üçüncü görüş ise ayrıntılı bir görüştür. Buna göre Masum İmamlardan (a. s) gelen rivayetlerle Kuran'ın neshi caiz değildir ve böyle bir neshin manası yoktur.
[18] Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, Haşiyetu'l-Kifaye, c. 2, s. 296, Bonyad-ı İlmi, Fikri-i Allame Tabatabi    
Ama Kuran'ın Nebevi sünnetle neshedilmesi 'Peygamber, size ne verirse onu alın ve neden sakındırırsa ondan sakının ve Allah'tan çekinin; şüphe yok ki Allah'ın azabı çetindir. '
[19] Haşr, 7.    
ayeti gereği caizdir.

Görüşlerin İncelenmesi

[Düzenle]

Ancak bu görüş geçerli değildir. Zira birçok rivayette Resul-i Ekrem'den (s. a. a) gelen 'Kitaba muhalif olan her şeyin reddedilmesi'
[20] 'Peygamberden Kur'an'a aykırı bir şey sadır olmaz. '
hadisinden bu anlaşılmaktadır. Yani Allah Resulü (s. a. a) kendi sözünün doğruluğunu anlamanın ölçüsünü Kuran’ı Kerim'le uyumluluk olarak göstermişse hadis, Kuran’ı Kerim'i neshedici unvanında ve Kuran'la muhalif olmasına rağmen yine de sahih olarak kabul edilemez. Şii ve Ehlisünnet alimlerin bu hadisin sahih olduğu konusunda görüş birlikleri vardır. Hadise göre Kuran, nebevi sünnetle bile nefyedilemez.
[21] Haşiyetu'l-Kifaye, c. 2, s. 296-297.    

Üçüncü şıktaki neshetme (yani haber-i vahidle neshetmek) konusunda Şii ve Sünnilerin çoğunluğunun görüşü böyle bir neshin mümkün olmadığıdır.
[22] el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s. 284-285.    
[23] Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s. 260.    
[24] ez-Zaria, c. 1, s. 460-461.    
[25] el-Uddet, c. 1, s. 121.    
[26] el-Uddet, c. 1, s. 121, Ehl-i Sünetin Zahiriyye grubundan İbn-i Hazm Endülüsi gibiler böyle bir şeye inanmaktalar.    



Dipnot

[Düzenle]
 
1. ↑ İsfahani, Ragıp, el-Müfredat fi Garib’il Kuran, s. 801    
2. ↑ İsfahani, Ragıp, el-Müfredat fi Garib’il Kuran, s. 801    
3. ↑ Hoi, Seyyid Ebu'l-Kasım, el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s. 285    
4. ↑ Lafzi, Manevi ve İcmali Hadisin Ölçüsü.
5. ↑ Necefi Humeyni, Muhammed Cevad, Tefsir-i Asan, c. 1, s. 241, İntişarat-ı İslamiyye, Tahran, 1. Baskı, 1398 h. k.
6. ↑ Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan Fi-Tefsiri'l-Kur'an (Musevi Hemedani, Seyyid Muhammed Bakır'ın Farsça çevirisi) , c. 15, s. 14, Defter-i İntişarat-ı İslami, Kum, 5. Baskı, 1417 h. k
7. ↑ Tefsir-i Asan, c. 1, s. 241.
8. ↑ Seyyid Murtaza, ez-Zaria, c. 1, s. 460, Danişgah-ı Tahran, 1376 h. ş.    
9. ↑ Şeyh Tusi, el-Uddet, c. 2, s. 487, Çaphane-i Setare, Kum, 1417 h. k    
10. ↑ ez-Zaria, c. 1, s. 460.    
11. ↑ ez-Zaria, c. 1, s. 462.    
12. ↑ el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s. 286.    
13. ↑ Necmi, Haşimzade Herisi, Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s. 260    
14. ↑ ez-Zaria, c. 1, s. 460.    
15. ↑ el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s. 286    
16. ↑ Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s. 260    
17. ↑ Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s. 260.    
18. ↑ Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, Haşiyetu'l-Kifaye, c. 2, s. 296, Bonyad-ı İlmi, Fikri-i Allame Tabatabi    
19. ↑ Haşr, 7.    
20. ↑ 'Peygamberden Kur'an'a aykırı bir şey sadır olmaz. '
21. ↑ Haşiyetu'l-Kifaye, c. 2, s. 296-297.    
22. ↑ el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s. 284-285.    
23. ↑ Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s. 260.    
24. ↑ ez-Zaria, c. 1, s. 460-461.    
25. ↑ el-Uddet, c. 1, s. 121.    
26. ↑ el-Uddet, c. 1, s. 121, Ehl-i Sünetin Zahiriyye grubundan İbn-i Hazm Endülüsi gibiler böyle bir şeye inanmaktalar.    


Kaynakça

[Düzenle]

İslamquest sitesi "Kuran'ın Sünnet ile Neshedilmesi" makalesinden yararlanılmıştır.    


Bu sayfadaki kategoriler : İlahi Hükümler | Kuran'ın Neshi | Şer'i Hükümler | Sünnet ve Nesh
جعبه ابزار